Psikoakustik insanların kulaklarına ulaşan ses dalgalarını nasıl algıladıklarını konu alan araştırma dalıdır. Ulaşan seslerin yönlerini nasıl belirlediğimiz de psikoakustiğin altına girer. 

Seslerin yönünü nasıl belirleriz?

Kulaklar arası zaman farkı oluşumu :

İnsanoğlunun 2 kulağının arasında ortalama 18cm uzunluğunda bir mesafe vardır. Bu sebepten dolayı sağdan veya soldan gelen seslerin kendi taraflarındaki kulağa ulaştıkları vakit ile diğer taraftaki kulağa ulaştıkları vakit arasında çok ufak da olsa bir zaman farkı vardır. Beynimiz bu farkı analiz edip yön belirlemede kullanır. 

Kulaklar arası ses yüksekliği farkı oluşumu : 

Kulaklar arasında bir uzaklık ve sesi gölgeliyen kafamız olduğundan dolayı sağ veya sol taraftan gelen bir ses kendi tarafındaki kulağa belli bir yükseklikte gelirken, diğer taraftaki kulağa daha alçak olarak ulaşır. Arada oluşan farkı beynimiz analiz ederek sesin yönünü bulmada kullanır. 

Dış kulak ve kafa hareketleri :

Ulaşan seslerin arasındaki yükseklik ve zaman farkı önden veya arkadan gelen sesleri nasıl ayırd edebildiğimizi açıklıyamamaktadır. Bu ayırımda beynimizin kullandığı en etkili yöntemler dış kulağın ve kafa hareketlerinin yarattığı farkları analiz etmektir. 

Dış kulağımıza ulaşan sesler, kulak kepçesindeki çıkıntılardan yansıtılarak orta kulağa yönelirler. Bu yansımalar gerçekleşirken mikro boyutta gecikmeler oluşur. Dış kulağımıza ulaşan seslerin orta kulağa aktarılırken yaşayacağı gecikme, ulaşan sesin yönünün fonksyonu olacağından farklılıklar oluşur. Beynimiz bu farklılıkları değerlendirir. Dış kulağın yansıtma cevabı büyüme esnasında öğrenilir, bu sebeple kafamızda büyük çaplı değişklikler yapıldığında ( örneğin uzun saçların kesilmesi ) seslerin yönünü bulma mekanizmamız bir süre ile zarar görür. 

Ayriyetten, bir sesin yönünü bulmak istediğimizde refleksif olarak kafamızı sesin geldiği yöne hareket ettiririz. Bu hareket sonucu yukarıda bahsedilen bütün farklılıklar değişimlere uğrar. Arkadan gelen bir ses bir tarafa ilerlerken, önden gelen bir ses diğer tarafa ilerliyecektir. Bu da sesin yönünü bulmada kullandığımız en güçlü mekanizmadır. Kulaklıkla yapılan dinlemelerde ses kaynağı kafa ile beraber hareket ettiğinden yaratılan ilüzyon bu sebepten zarar görecektir. 

http://vstarsivi.blogcu.com/seste-3-boyut-ve-psikoakustik/5934824