Message
Arapça’da bir ismin çoğul sayılabilmesi için ikiden fazla olması gerekir.
Salim (Düzenli) Çoğullar : Tekilin yapısını bozmadan sona eklenen birkaç harf ile olanlardır. Kendi içinde müzekker ve müennes diye ayrılır.
Mükesser (Düzensiz) : Tekilin yapısı bozulur.
Genel olarak akıllı varlıkların çoğulları 'Düzenli', akılsız varlıkların çoğulları 'Düzensiz'dir.
Cemi Müzekker Salim
Son harekesi;
Ötre ise yerine --> ونَ harfleri konur. (Önceki harfin harekesi 'ötre' dir.) (Cümle içinde 'ref' konumunda iken.)
Üstün veya Esre ise yerine --> ينَ harfleri konur. (Önceki harfin harekesi 'kesre' dir.) (Cümle içinde 'nasb' veya 'cer' konumunda iken.)
نَصَرَ المُھَنْدِسُ العَامِلَ : Mühendis işçiye yardım etti.
نَصَرَ المُھَنْدِسُونَ العامِلِينَ : Mühendisler işçilere yardım etti.
Cemi Müennes Salim
Sondaki kapalı ‘Te’ atılıp yerine ‘Elif’ ve açık ‘Te’ getirilir.
المُھَنْدِسَةُ --> المُھَنْدِساتُ
Doğrudan bir bayan ismi ise sonuna ‘Elif’ ve açık ‘Te’ eklenir. Sonunda kapalı 'Te' varsa atılır.
زَيْنَبُ --> زَيْنَبَاتُ
حَمْزَةُ --> حَمْزَاتُ
سَيَّارَةُ --> سَيَّارَاتُ
Müennes isimler cümle içinde kullanılırken;
Eğer fail, mübteda veya haber 'ref' ise yani harekesi ötre olmak durumunda ise son harekesi “ötre” gelir.
Eğer meful 'nasb' durumunda ise harekesi “esre” gelir.
Ek almışsa 'cer' yine harekesi “esre” olur.
أكْرَمَتْ المُھَنْدِسَةُ : Bayan mühendis ikram etti.
أكْرَمَتْ المُھَنْدِسَاتُ : Bayan mühendisler ikram etti.
نَصَرْتُ الطَالِبَةَ : Ben kız öğrenciye yardım ettim.
نَصَرْتُ الطَالِبَاتِ : Ben kız öğrencilere yardım ettim.
نَزَلَ الرَجُلُ مِنْ السَيَّارَةِ : Adam arabadan indi.
نَزَلَ الرِجَالُ مِنْ السَيَّارَاتِ : Adamlar arabalardan indi.
خَلَقَ اللهُ السَمَاوَاتِ والأَرْضَ : Allah gökleri ve yeryüzünü yarattı.
Akılsız Varlıklarda Çoğul
İnsanlar dışındaki canlılar ve cansızlar yani “akılsız varklık”ların çoğullarına müennes tekil gibi davranılır.
ھذا طَالِبُ جَدِيدٌ. ھو مِنْ بَلْجِيكَا
ھؤلاء طُلَابُ جُدُدٌ. ھم مِنْ بَلْجِيكَا
ھذا كِتَابُ جَدِيدٌ. ھو مِنْ بَلْجِيكَا
ھذه كُتُبٌ جَدِيدَةٌ. ھي مِنْ بَلْجِيكَا
Özel Durumlar
Bazı isimlerin (millet, kavim, topluluk, mezhep) tekilleri 'يٌّ' harfinin kelimenin sonuna eklenmesi ile yapılır.
عَرَبٌ ، تُرْكٌ ، إِنْكِلِيزٌ --> عَرَبِيٌّ ، تُرْكِيٌّ ، إِنْكِلِيزِيٌّ
أُحِبُّ العَرَبَ لِأَنَّ النَبِيَّ صلّى اللهِ عليه وسلم عَرَبِيٌّ : Arapları seviyorum çünkü Nebi (SAV) Araptır.
Cins isimlerin tekilleri 'ة' harfinin kelimenin sonuna eklenmesi ile yapılır.
تُفَّاحٌ ، شَجَرٌ ، سَمَكٌ --> تُفَّاحَةٌ ، شَجَرَةٌ ، سَمَكَةٌ